Duurzaamheid van producten en duurzaamheid in de bedrijfsvoering

Focus op producten die lang meegaan, stimuleert zowel duurzaamheid als commerciële voordelen. Wij onderzoeken waarom kiezen voor gerecyclede producten niet het enige antwoord is.

Klimaatverandering is niet nieuw. Maar de omvang en intensiteit van grote milieu-incidenten bereiken een kritiek punt. De afgelopen jaren werden we geconfronteerd met ontbossing van een van onze grootste buffers tegen klimaatverandering, het Amazoneregenwoud. Ook was het weer in een groot deel van de wereld chaotisch en kampte Death Valley met een ongekende overstroming¹.

Het is duidelijk dat het nu meer dan ooit, de hoogste tijd is voor échte verandering, en dat bedrijven daarin het voortouw moeten nemen. Maar waar moet uw bedrijf de inspanningen en investeringen op richten? En hoe voorkomt het bedrijfsleven dat het slechts bij 'greenwashing' blijft?

RCP heeft onlangs een mondiaal onderzoek uitgevoerd om gegevens te verzamelen over de knelpunten waarmee bedrijven worden geconfronteerd als het erom gaat ideeën op het gebied van duurzaamheid om te zetten in actie, over de uitdagingen die dit met zich meebrengt en wat ze nodig hebben om hun activiteiten en systemen te verduurzamen. Het resulterende rapport bevat onschatbare inzichten en geeft bedrijven een aantal praktische aanbevelingen om hun eigen duurzaamheid te verbeteren.

OP VOLLE KRACHT VOOR DUURZAME VERANDERING

Door de handen ineen te slaan, kunnen bedrijven ingrijpende systeemveranderingen doorvoeren. Helaas geeft maar liefst 95% van de bedrijven² aan dat er nog heel wat werk aan de winkel is. Voor meer duurzaamheid moet er volgens respondenten vooral worden geïnvesteerd³ in afvalbeheer (81%), recycling (60%), duurzame materialen (60%) en energie-efficiëntie (58%). De vraag is nu hoe bedrijven prioriteiten moeten stellen en ervoor kunnen zorgen dat ze de juiste duurzame keuzes maken en investeren in werkelijk duurzame praktijken.

TE WEINIG DUURZAAMHEID

Een zeer relevante bevinding uit het rapport is dat de grootste belemmering⁴ voor meer duurzaamheid volgens bedrijven een gebrek aan duurzame producten is.

Wat maakt een product duurzaam? Het eerste wat mensen daarbij te binnen schiet is: vervaardiging uit gerecyclede materialen. Maar in de praktijk zijn gerecyclede producten lang niet altijd de meest duurzame keuze. Bij 'duurzame producten' gaat het over producten die lang meegaan, waarvoor beter wordt ingekocht en waarbij minder wordt verspild. Per slot van rekening vindt 96% van het aardopwarmingsvermogen van bijvoorbeeld een recyclingcontainer plaats tijdens de productiefase.⁵

BETERE BEDRIJFSRESULTATEN MET DUURZAAMHEID

Een andere uitdaging voor velen is het meewegen van de behoeften en doelstellingen van het bedrijf, de aandeelhouders en de klanten. Hoe zorg je dat zowel duurzaamheid als commercie prioriteit krijgen? De focus op het commerciële aspect is de laatste tijd alleen maar toegenomen vanwege de huidige economische situatie.

80% van de bedrijven onderschrijft dat stijgende kosten en inflatie⁶ de belangrijkste uitdagingen zijn waarmee zij de komende jaren worden geconfronteerd. De vermeende investering en stijging van terugkerende kosten voor duurzamere werkwijzen wordt door 60% van de bedrijven als belemmering voor verdere implementatie genoemd. Toch is er een positieve verschuiving in de perceptie: 74% is het er niet mee eens dat duurzame producten meer kosten.⁷

MINDER CONSUMEREN IS BETER DAN 'GROEN' INKOPEN

Verder moeten bedrijven inzien dat het terugdringen van de consumptie beter is dan 'groen' inkopen. Het resulteert niet alleen in flinke duurzaamheidswinst, maar levert ook financieel grote voordelen op. Een langere levensduur voor passieve producten (producten die geen energie verbruiken en waarvoor tijdens hun levenscyclus geen aanvullend materiaal nodig is) vermindert de milieu-impact met tot wel 72% en verlaagt de commerciële kosten met maximaal een derde.⁸

Laten we een voorbeeld bekijken. U besluit om de afvalcontainers in uw fabriek te vervangen. U kunt kiezen tussen een container van geheel nieuw geproduceerd materiaal, of een container van gerecycled materiaal. Misschien denkt u dat een container van gerecycled materiaal de meest duurzame optie is. Maar bij onze inkoopbeslissingen moeten we ook rekening houden met de herkomst van het gerecycled materiaal, de milieukosten van herverwerking en de levensduur van het eindproduct. Vaak gaat de kwaliteit van gerecyclede materialen na verloop van tijd achteruit⁹, waardoor herverwerking eerder nodig is. Eenmaal gerecycled plastic moet vaker worden gerecycled, omdat de resulterende producten minder lang meegaan. Dat is het begin van een eindeloze cyclus van steeds groter beslag op bronnen. Vanuit het oogpunt van de levensduur van het product en de herkomst van het materiaal van elke container, is een gloednieuwe afvalcontainer die lang meegaat daarom de meest duurzame keuze.

Dat wil niet zeggen dat gerecycled materiaal geen waardevol onderdeel is van een circulaire economie. Het punt is dat u vooral moet investeren in producten die tientallen jaren meegaan en uw totale verbruik moet verminderen, waardoor uw systeemefficiëntie verbetert en uw bedrijf op de lange termijn betere financiële resultaten boekt. Maar er is meer. Bedrijven die geen energie en geld meer verspillen aan onnodige herverwerking van producten, kunnen meer investeren in innovatie, wat op de lange termijn leidt tot nog meer duurzaamheid. Meer informatie vindt u in Onze weg naar een duurzamere toekomst (de RCP Sustainability Journey) en in ons rapport 'Waarom een lange levensduur van producten een goede eerste stap is op weg naar betere commerciële duurzaamheid'.

Bronnen:

Waarom een lange levensduur van producten een goede eerste stap is op weg naar betere commerciële duurzaamheid, rapport van RCP, 2023
Onderzoek door RCP – Vraag 8
Onderzoek door RCP – Vraag 10
Onderzoek door RCP – Vraag 15
Aardopwarmingsvermogen van productie (paragraaf 4.2.2)
Onderzoek door RCP – Vraag 6
Onderzoek door RCP – Vraag 25
De voordelen van een langere levensduur van passieve producten
Materiaaldegradatie in recyclingprocessen (paragraaf 3.1)
Onderzoek door RCP – Vraag 25
Onderzoek door RCP – Vraag 25